nº 74 outubro 07

DESMOVILIZACIÓN PARAMILITAR EN COLOMBIA

A Federación Internacional dos Dereitos Humanos (FIDH) fixo público o seu informe sobre a aplicación da Lei de Xustiza e Paz, resultado de máis de dous anos de traballo realizado en colaboración coas súas ligas en Colombia, Colectivo de Avogados “José Alvear Restrepo”, Comité Permanente pola Defensa dos Dereitos Humanos e ILSA.

As estructuras paramilitares cometeron durante a súa existencia unha media de 60000 crimes de lesa humanidade ou graves violacións aos dereitos humanos, sen contar o máis dun millón de persoas desprazadas que serían causa directa das estratexias de terror, as ameazas e o accionar paramilitar. Colombia é o segundo país no mundo con máis desprazamentos forzados: no 2006 máis de 219000 persoas foron desprazadas, e o total é de máis 380000 familias rexistradas. Só entre xaneiro e xuño de 2007, máis de 770 civís foron asasinados ou víctimas de desaparición forzada. Máis de 80 fosas comúns foron descubertas e ao final do 2006 a Fiscalía estimou que aínda faltaban por atopar máis de 3000 persoas; con todo, considérase que este dato está lonxe de reflectir as máis de 30000 desaparicións forzadas.

A FIDH presentou varias comunicacións á Fiscalía da Corte Penal Internacional para que se investigue e xulgue aos responsables de crimes graves da súa xurisdición, e lembrou que, hoxe en día, dos 30000 paramilitares desmovilizados, o 92% foi beneficiado por un réxime de amnistía de facto instituido por decreto polo Goberno de Uribe, e que só un 8% recae baixo a competencia da Lei de Xustiza e Paz, sendo estes xulgados en audiencias denominadas versións libres, e podendo ser condenados como máximo a unha pena de 8 anos, que se lles permite purgar en granxas produtivas, ou impondo eles as súas condicións de reclusión, o que é contrario aos máis elementais principios de xustiza fronte á gravidade dos crimes cometidos.

No informe demóstrase a falta de vontade real do Estado de xulgar e desmantelar aos grupos paramilitares e conclúese que, de xeito supletorio, a Corte Penal Internacional debería actuar para investigar e xulgar aos responsables de crimes de lesa humanidade cometidos en Colombia dende novembro de 2002.

Efectivamente, as versións libres convertéronse en apoloxía do delito e do paramilitarismo. Os paramilitares non están obrigados a confesar os seus crimes nin a desvelar a verdade de quen apoiou as súas estructuras, nin a mostrar sequera arrepentimento polos seus crimes, nin foron obrigados a entregar todas as súas armas de guerra, nin tampouco a entregar os seus bens para reparar ás víctimas, mentres que estas e os seus representantes teñen un acceso moi limitado ás audiencias. Ademais, as víctimas que asistiron ás audiencias de versión libre non recibiron axeitada protección e 16 delas xa foron asasinadas en total impunidade.

A FIDH conclúe que dito proceso foi armado co ánimo de subtraer os altos mandos do paramilitarismo á xurisdición da CPI, e urxe ao goberno colombiano a que derogue o marco xurídico da Lei de Xustiza e Paz ou a que no seu lugar expida un marco legal que cumpra cos estándares internacionais.

ARRIBA OS POBRES DO MUNDO, ARRIBA OS POBRES DE NICARAGUA, SE…¹

Esa frase ou ese lema, igual que o do “Pobo Presidente”, expresa un desexo, unha utopía. O importante é que ese lema exprese tamén un compromiso e que este vaia sendo realidade. Pola contra sería frase baleira ou demagoxia. Polo mesmo, ocórreseme dicir: “Arriba os Pobres de Nicaragua, se…, se se van cumprindo algunhas condicións e se vai habendo realizacións importantes. Neste sentido atrévome a expresar algúns “se”:

Arriba os Pobres de Nicaragua, se se cambia o sistema tributario e non recae o seu peso proporcionalmente maior sobre os Pobres, e se os impostos recadados aos máis ricos redundan en ben do Pobo en saúde, educación, camiños en zonas rurais...

Arriba os Pobres de Nicaragua, se se bota abaixo a iniquidade da onerosa débeda interna que segue pesando sobre o Pobo. E isto revértese para ben do Pobo.

Arriba os Pobres de Nicaragua, se o diñeiro recuperado grazas á condonación que en gran parte xa nos fixeron da Débeda externa e o recuperado pola revisión a fondo da tan inxusta débeda interna, destínase ao orzamento de saúde e educación.

Arriba os Pobres de Nicaragua, se se deixa de subsidiar aos buseros, e se subsidia un transporte público nas principais rutas e máis longas que utilizan cada día os Pobres para ir ao seu traballo, escola ou recreación.

Arriba os Pobres de Nicaragua, se se desprivatiza o sistema enerxético, e invístese en formas alternativas de xerar enerxía, en renovación das liñas, en mantemento dos equipos, e nunha distribución da enerxía en mans do Goberno para ben do Pobo. A auga e a luz son bens públicos e dereito fundamental da poboación.

Arriba os Pobres de Nicaragua, se se revisa o funcionamento das clínicas sostidas en gran parte coas cotas dos asegurados, e se o Seguro Social ten as súas propias clínicas, e amplía o cadro de medicamentos que proporciona aos asegurados.

Arriba os Pobres de Nicaragua, se se revisa e cambia a lei sobre as pensións e sobre liquidacións (cambiar o do salario dun mes por ano-tope 5 anos, aínda habendo cotizado un obreiro ou empregado pobre 20 ou máis anos).

Arriba os Pobres de Nicaragua, se cada unha e cada un de nós pode completar a frase cos dereitos máis sentidos do Pobo e que non se están a realizar e que soñamos e queremos e imos loitar porque se realicen.

Arriba os Pobres de Nicaragua, se os Pobres cada día máis van sendo Suxeitos, e non simples obxectos ou destinatarios de favores ou simplemente clientes. Pero ten que ver xa co outro Lema, o “Pobo Presidente”, e queda para outra reflexión.

Arnaldo Zenteno S.J.- Comunidades Eclesiais de Base (CEB)

TRIBUNAL PERMANENTE DOS POBOS XUZGA A UNIÓN FENOSA

O Tribunal Permanente dos Pobos (TPP), un tribunal de carácter non gubernamental, que tivo a súa orixe no xuzgamento dos crimes de lesa humanidade cometidos por Estados Unidos na guerra contra o pobo de Vietnam, xulgou recentemente en Managua á empresa española de electricidade Unión FENOSA co fin de avaliar moral e politicamente o dano producido á sociedade.

Carlos Ruiz, participante do xuízo popular, expresou que a iniciativa debería ser considerada polo goberno de Nicaragua, e segundo a xuíza Ivonne Llanes "o importante é que a xente sinta que a súa voz foi escoitada". Pola súa parte, o voceiro da transnacional española dixo descoñecer a existencia do TPP e agregou que só recoñecen a autoridade dos tribunais locais e, en última instancia, da Corte Internacional de Justicia de La Haya.

Ata o auditorio da Universidade Nacional Autónoma de Nicaragua, onde se desenvolveu o proceso, chegaron demandantes de distintos puntos do país. Segundo os organizadores do xuízo, o obxectivo do proceso é demostrar os abusos desta empresa, para esixir posteriormente ao Estado a rescisión do contrato e a súa saída do país.

Por outra banda, nun encontro con representantes da empresa privada nicaraguana, o presidente Daniel Ortega informou que Unión Fenosa debe ao redor de 85 millóns de dólares ao país centroamericano, e cualificou a situación de "insostible".

O xuízo contra a empresa española foi acordado o ano pasado en Viena, onde os movementos sociais de diversas partes do mundo decidiron xulgar en 2007 a varias transnacionais europeas que operan en América Latina.